De “Dutch angle”: wat het is en hoe kun je het te gebruiken
Deze ongebruikelijke invalshoek is een effectieve manier om onrust en onzekerheid te communiceren. Laten we eens kijken naar de oorsprong van de “Dutch Angle”en hoe deze kan worden gebruikt om jouw verhaal te verbeteren.
Een "Dutch angle" is een schuine horizon in een foto-, video-, schilderij- of zelfs stripboeklijst. Deze kunnen subtiel of extreem zijn. Misschien wel het meest bekende voorbeeld, tot op het punt van absurditeit gedaan, is de televisieversie uit 1966 van de show Batman. In de serie krijgt elke slechterik een schuine hoek omdat ze "niet op hetzelfde niveau" zijn.
Oorsprong van de “Dutch angle” De “Dutch angle” is voortgekomen uit de Duitse expressionistische beweging van de jaren twintig en dertig, en heeft dus niets te maken met Nederland. Wat wel bekend is, is dat het te maken heeft met de vroege films van Robert Wiene. Deze omvatten The Cabinet of Dr. Caligari, dat de invals- hoek uitgebreid gebruikte om de afwijkende geest van de hoofdrolspeler van de film te laten zien. Door de hele moderne filmgeschiedenis heen is dit rare stukje camerawerk gebruikt om te laten zien dat dingen afwijkend of vreemd zijn. Omdat we gewend zijn aan een vlakke wereld, geeft iets dat scheef staat ons een ongemakkelijk gevoel. De “Dutch angle” in de bioscoop De (schuine)camerahoek werd veel gebruikt in “film noir” in de jaren 40 en 50. Denk aan films als Notorious en, zoals bekend, The Third Man, met in de hoofdrol Orson Welles. Dat beeld maakte zoveel los, dat Ben Hur-regisseur William Wyler na voltooiing regisseur Carol Reed een waterpas schonk en hem smeekte om deze de volgende keer bij het maken van een nieuwe film op zijn camera te plakken. Toen Hollywood het omarmde en de getalenteerde filmmakers het begonnen te gebruiken, duurde het even voordat het publiek dit ging opmerken. De term “Dutch angle” komt pas in de jaren zestig met enige regelmaat in Amerikaanse kranten voor. In maart 1966 merkte Hal Humphrey, criticus van de Los Angeles Times TV, een overwicht aan lastige invalshoeken op. Hij schreef: "Misschien heb je gemerkt dat het beeld op je tv-scherm dit seizoen vaak op een schuine stand staat, naar rechts of naar links. Het is slechts één van de vele tructechnieken die tv-regisseurs nu gebruiken om je aandacht af te leiden van het feit dat er geen verhaal is". Humphrey ging verder met het afkeuren van pan-blurs en jump-cuts en in het bijzonder om Roy Huggins te vernietigen. The good and the bad Steven Spielberg gooit een onnodig aantal cameratrucs in zijn meesterwerk Jaws uit 1976. Deze inclusief een Hitchcock-zoomlens, een dubbele belichting en een “Dutch angle”. Elk van deze dient echter het doel van de film. Spielberg gebruikt zijn gekantelde camera voor de eerste keer dat de politiechef, gespeeld door Roy Schieder, de haai ziet. Zijn wereld is zojuist ontrafeld - hij had geen idee hoe groot die zou worden. De “Dutch angle” oftewel camera-invalshoek geeft ons hier het idee, dat er iets mis is.
Zoals veel filmtechnieken, wordt het alleen merkbaar bij extravagant gebruik. De sciencefiction- bom Battlefield Earth uit 2000, met in de hoofdrol John Travolta, werd bijna volledig gefilmd met “Dutch angle-invalshoeken” om redenen die niemand kon doorgronden. Dit bracht Roger Ebert ertoe om het volgende in zijn recensie te schrijven: “De regisseur, Roger Christian, heeft van betere films geleerd dat regisseurs hun camera's soms kantelen, maar hij heeft niet geleerd waarom. Wanneer gebruik je de “Dutch angle”? De “Dutch angle” maakt kijkers een beetje ongemakkelijk. Wanneer het subtiel is gedaan, weten mensen niet precies waarom iets vreemd lijkt, maar ze voelen het wel. Het wordt gebruikt om te laten zien dat dingen niet helemaal normaal zijn. Batman gebruikt de techniek op beroemde wijze bij het tonen van schurken. Jij kunt het echter gebruiken om te laten zien dat iets niet helemaal is zoals het hoort te zijn. Een ding om in gedachten te houden is, dat jouw “Dutch angle” jouw film- verhaal dient. Voeg er dus niet zonder reden eentje in. Een voorbeeld Een personage loopt een verjaardagsfeestje binnen, maar er klopt iets niet. Je kunt niet precies zeggen waarom, maar wanneer ze door de kamer loopt en naar mensen kijkt, wordt ze achter- dochtiger. Je kunt dit naar jouw publiek doorgeven door gebruik te maken van een “Dutch angle”- schuine camera invalshoek. Een andere gebruiksmogelijkheid Het is ook mogelijk om een “Dutch angle”-invalshoek te gebruiken met minder sinistere motivatie. Dat wil zeggen wanneer het ene personage hoger staat dan het andere. Carol Reed, regisseur van "The Third Man" die de “Dutch angle” invalshoek in de populaire cinema bracht, betreurde later dat hij de camera had gekanteld. “Ik denk niet dat het een goed idee was. Ik heb het sindsdien niet veel gebruikt - alleen wanneer er iemand wordt neersgechoten die achter een andere zit en ik zijn hoofd - filmisch gezien - niet wil afhakken ". Dit is dus een praktischer en minder stilistisch gebruik van de gekantelde camera om twee mensen in een frame te houden. Hoe te gebruiken Vergeet niet, dat ook bij gebruik van de “Dutch angle” de basisregels voor beeldcompositie nog steeds van toepassing zijn. Het feit dat je een nieuwe truc gebruikt, ontslaat je niet van het maken van een prachtig frame dat informatie geeft aan het publiek. Wees ook op je hoede voor waar dingen zich in het kader bevinden; let op kleur, focus en belichting en let ook op de stemming die je wilt creëren. Het subtiel gebruik van de “Dutch angle” is bijna een onbewust signaal voor de kijker om het gevoel te krijgen dat er iets niet helemaal klopt. De eerste keer dat je dit gaat gebruiken zou niet tijdens een nieuwe shoot moeten zijn. Het meest verstandige is om er eerst mee te oefenen. Kijk daarom ook eerst eens naar films op TV of in de bioscoop en probeer te ont- dekken of deze camera-invalshoek is gebruikt en maak vervolgens een analyse met welk doel deze is gebruikt.   Ten slotte, als je bij het maken van een nieuwe film een kans hebt waarvan je denkt dat een “Dutch angle”-invalshoek kan werken, probeer die dan in dat eigen project op te nemen. Maak wel indien mogelijk ook back-upopnamen met een horizontale horizon, voor het geval het niet werkt. Bron: Kyle Cassidy Kyle is filmmaker, fotograaf en schrijver